BDO W MEDIACH W lutym 2025 r. zostały opublikowane w Polsce pierwsze raporty roczne zawierające sprawozdawczość zrównoważonego rozwoju zgodną z rozdziałem 6c ustawy o rachunkowości implementującym dyrektywę CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) i Europejskimi Standardami Sprawozdawczości Zrównoważonego Rozwoju (ESRS). pisze w dodatku Rzeczpospolitej: ESG w praktyce Edyta Kalińska, biegła rewident, Partnerka Zarządzająca Działem Rewizji Finansowej, Członkini Zarządu BDO.
Przygotowanie obowiązkowych raportów po raz pierwszy stanowi duże wyzwanie dla raportujących jednostek nie tylko ze względu na to, że muszą być one przygotowane zgodnie z nowymi, złożonymi i szczegółowymi standardami, ale również dlatego, że podlegają one obowiązkowej atestacji. Spółki i grupy kapitałowe muszą się zmierzyć nie tylko z przygotowaniem sprawozdawczości zawierającej odpowiednie ujawnienia jakościowe i ilościowe, ale również odpowiednio udokumentować ten proces, aby sprawozdawczość mogła być poddana atestacji przez biegłych rewidentów i przejść ją z pozytywnym rezultatem.
Analiza podwójnej istotności
Aspekt sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju, który jest szczególnie trudny w pierwszym roku raportowania, zarówno dla jednostek raportujących, jak i firm audytorskich, które muszą sprawozdawczość poddać atestacji, to niewątpliwie ocena podwójnej istotności (ang. double materiality assessment, DMA). ESRS nie zawierają szczegółowych informacji, jak powinna być przeprowadzona i udokumentowana DMA. Europejska Grupa Doradcza ds. Sprawozdawczości Finansowej (ang. European Financial Reporting Advisory Group, EFRAG) wydała wprawdzie wytyczne wdrożeniowe, które mogą być bardzo pomocne, jednak są to wytyczne, a nie standardy czy twarde regulacje. Konieczność rozważenia istotności w dwóch wymiarach, wpływu i finansowym jest nową koncepcją i wymaga od jednostek zmiany sposobu myślenia, co może być niezwykle trudne. Dodatkowo brak jest precyzyjnych i uniwersalnych wytycznych dotyczących tego, jak określić próg istotności w obu wymiarach. Jednostki w dużej mierze same decydują, które kwestie zrównoważonego rozwoju są istotne i powinny być zaraportowane.
Ocena taka jest mocno subiektywna i może prowadzić do różnic w zakresie raportowanych informacji pomiędzy podmiotami. W przyszłości powstaną standardy sektorowe ESRS, a ponadto wypracuje się praktyka rynkowa, jednak jednostki raportujące po raz pierwszy w roku 2025 nie będą mogły skorzystać z tych dobrodziejstw. Firmy audytorskie atestujące sprawozdawczość zrównoważonego rozwoju oceniają m.in. czy proces oceny istotności przeprowadzony przez spółkę lub grupę kapitałową jest zgodny z ESRS. Brak wiążących szczegółowych wytycznych i ugruntowanej praktyki rynkowej może być kłopotliwy dla biegłych rewidentów atestacji sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju, gdyż trudno jest w takich okolicznościach kwestionować metodologię przyjętą przez podmioty raportujące.
Cały artykuł można przeczytać w dodatku Rzeczpospolitej: ESG w praktyce z 24 kwietnia 2025 r.
Przygotowanie obowiązkowych raportów po raz pierwszy stanowi duże wyzwanie dla raportujących jednostek nie tylko ze względu na to, że muszą być one przygotowane zgodnie z nowymi, złożonymi i szczegółowymi standardami, ale również dlatego, że podlegają one obowiązkowej atestacji. Spółki i grupy kapitałowe muszą się zmierzyć nie tylko z przygotowaniem sprawozdawczości zawierającej odpowiednie ujawnienia jakościowe i ilościowe, ale również odpowiednio udokumentować ten proces, aby sprawozdawczość mogła być poddana atestacji przez biegłych rewidentów i przejść ją z pozytywnym rezultatem.
Analiza podwójnej istotności
Aspekt sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju, który jest szczególnie trudny w pierwszym roku raportowania, zarówno dla jednostek raportujących, jak i firm audytorskich, które muszą sprawozdawczość poddać atestacji, to niewątpliwie ocena podwójnej istotności (ang. double materiality assessment, DMA). ESRS nie zawierają szczegółowych informacji, jak powinna być przeprowadzona i udokumentowana DMA. Europejska Grupa Doradcza ds. Sprawozdawczości Finansowej (ang. European Financial Reporting Advisory Group, EFRAG) wydała wprawdzie wytyczne wdrożeniowe, które mogą być bardzo pomocne, jednak są to wytyczne, a nie standardy czy twarde regulacje. Konieczność rozważenia istotności w dwóch wymiarach, wpływu i finansowym jest nową koncepcją i wymaga od jednostek zmiany sposobu myślenia, co może być niezwykle trudne. Dodatkowo brak jest precyzyjnych i uniwersalnych wytycznych dotyczących tego, jak określić próg istotności w obu wymiarach. Jednostki w dużej mierze same decydują, które kwestie zrównoważonego rozwoju są istotne i powinny być zaraportowane.
Ocena taka jest mocno subiektywna i może prowadzić do różnic w zakresie raportowanych informacji pomiędzy podmiotami. W przyszłości powstaną standardy sektorowe ESRS, a ponadto wypracuje się praktyka rynkowa, jednak jednostki raportujące po raz pierwszy w roku 2025 nie będą mogły skorzystać z tych dobrodziejstw. Firmy audytorskie atestujące sprawozdawczość zrównoważonego rozwoju oceniają m.in. czy proces oceny istotności przeprowadzony przez spółkę lub grupę kapitałową jest zgodny z ESRS. Brak wiążących szczegółowych wytycznych i ugruntowanej praktyki rynkowej może być kłopotliwy dla biegłych rewidentów atestacji sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju, gdyż trudno jest w takich okolicznościach kwestionować metodologię przyjętą przez podmioty raportujące.
Cały artykuł można przeczytać w dodatku Rzeczpospolitej: ESG w praktyce z 24 kwietnia 2025 r.