BDO W MEDIACH W Dzienniku Ustaw z 17 grudnia 2024 r. opublikowana została ustawa z 6 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy o rachunkowości, ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2024 r. poz. 1863) – pisze w dodatku Rzeczpospolitej: ESG w praktyce Edyta Kalińska, biegła rewident, partnerka zarządzająca Działem Rewizji Finansowej, członkini Zarządu BDO
Ustawa ta dokonuje wdrożenia dyrektywy w sprawie sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSRD - Corporate Sustainability Reporting Directive, dalej: dyrektywa CSRD) do polskiego porządku prawnego. Weszła ona w życie 1 stycznia 2025 r.
Opóźnienia to nic nowego
Z blisko półrocznym opóźnieniem, gdyż państwa członkowskie miały czas na implementację do 6 lipca 2024 r. jednostki dowiedziały się, jakie będą dokładnie ich obowiązki dotyczące raportowania zrównoważonego rozwoju. Jednak biegli rewidenci, którzy będą dokonywać atestacji tych sprawozdań w styczniu nadal czekali na ustanowienie krajowego standardu dotyczącego tej atestacji. Wynika to z faktu, iż bez publikacji ustawy implementującej dyrektywę CSRD prace nad standardem nie mogły zostać sfinalizowane. Standard ten powinien zostać przyjęty przez Krajową Radę Biegłych i zatwierdzony przez Radę Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego. Dopiero 20 grudnia 2024 r. Krajowa Rada Biegłych Rewidentów rozpoczęła konsultacje publiczne projektu uchwały w sprawie standardu atestacji sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju. Pełna nazwa standardu to Krajowy Standard Usług Atestacyjnych Innych niż Badanie i Przegląd 3002PL – „Usługi atestacyjne dające ograniczoną pewność w zakresie sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju” („KSUA 3002PL”). Konsultacje takie są obowiązkowym etapem procesu ustanawiania nowych lub zmienionych krajowych standardów wykonywania zawodu. Zgodnie z informacją zamieszczoną na stronie Polskiej Izby Biegłych Rewidentów interesariusze mogli przekazywać swoje uwagi do projektu do 3 stycznia 2025 r.
Usługa dająca ograniczoną pewność
Standard KSUA 3002PL określa zasady i wymagania dotyczące usług atestacyjnych dających ograniczoną pewność w zakresie sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju, gdyż taki poziom zapewnienia z usługi atestacyjnej jest wymagany zgodnie z dyrektywą CSRD w pierwszych okresach obowiązkowego raportowania. Dotyczy sprawozdań przygotowanych zgodnie z przepisami art. 63x i art. 63p ustawy o rachunkowości oraz Europejskimi Standardami Sprawozdawczości Zrównoważonego Rozwoju (ESRS). Standard zawiera również wymogi dotyczące atestacji z zgodności z art. 8 rozporządzenia (UE) 2020/852 (Rozporządzenie Taksonomia UE), obejmującego m.in. wpływ działalności na środowisko i klimat. Nie obejmuje on wymogów związanych z elektronicznym formatem sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju i zgodnością sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju z wymogami dotyczącymi znakowania. Celem atestacji jest zapewnienie, że informacje zawarte w sprawozdaniach są rzetelne i zgodne z odpowiednimi wymogami.
KSUA 3002PL określa, jak powinien wyglądać proces i udokumentowanie przeprowadzenia usługi atestacyjnej sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju począwszy od planowania usługi, poprzez zbieranie dowodów, ocenę zniekształceń a skończywszy na raportowaniu wyników atestacji. W ramach planowania Kluczowy Biegły Rewident Atestacji Sprawozdawczości Zrównoważonego Rozwoju (KBRASZR) wraz z zespołem przeprowadzającym usługę powinien zrozumieć jednostkę i system jej kontroli wewnętrznej, w szczególności w zakresie oceny podwójnej istotności, raportowania informacji w zakresie zrównoważonego rozwoju zgodnie z wymogami ESRS i raportowania zgodnie z wymogami aktów delegowanych dotyczących taksonomii UE. KBRASZR powinien również zidentyfikować kluczowe ryzyka zniekształcenia ujawnianych informacji jakościowych i ilościowych dotyczących zrównoważonego rozwoju. Zbieranie dowodów oparte jest przede wszystkim na analizie danych finansowych i niefinansowych, pytań kierowanych do zarządu i kluczowych pracowników oraz weryfikacji zgodności z ESRS i ustawą o rachunkowości, i ocenie ujawnień. Następnie KBRASZR powinien ocenić istotność potencjalnych błędów i braków i zaproponować korekty do sprawozdania dotyczącego zrównoważonego rozwoju. Ostatnim etapem procesu atestacji jest wydanie sprawozdania z atestacji. Opinia KBRASZR odzwierciedla wyniki zlecenia atestacyjnego i może być niezmodyfikowana, z zastrzeżeniem lub negatywna. KBRASZR może również odmówić wyrażenia opinii. Opinia z zastrzeżeniem jest wydawana, gdy zidentyfikowano istotne zniekształcenia lub gdy napotkano na ograniczenie zakresu pracy uniemożliwiające identyfikację zniekształcenia. Jeśli zakres zniekształcenia jest rozległy wydawana jest opinia negatywna. Jeśli ograniczenie zakresu pracy może spowodować brak identyfikacji rozległego zniekształcenia KBRASZR odmawia wydania opinii.
Cały artykuł można przeczytać w dodatku Rzeczpospolitej: ESG w praktyce z 27 lutego 2025 r.
Ustawa ta dokonuje wdrożenia dyrektywy w sprawie sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSRD - Corporate Sustainability Reporting Directive, dalej: dyrektywa CSRD) do polskiego porządku prawnego. Weszła ona w życie 1 stycznia 2025 r.
Opóźnienia to nic nowego
Z blisko półrocznym opóźnieniem, gdyż państwa członkowskie miały czas na implementację do 6 lipca 2024 r. jednostki dowiedziały się, jakie będą dokładnie ich obowiązki dotyczące raportowania zrównoważonego rozwoju. Jednak biegli rewidenci, którzy będą dokonywać atestacji tych sprawozdań w styczniu nadal czekali na ustanowienie krajowego standardu dotyczącego tej atestacji. Wynika to z faktu, iż bez publikacji ustawy implementującej dyrektywę CSRD prace nad standardem nie mogły zostać sfinalizowane. Standard ten powinien zostać przyjęty przez Krajową Radę Biegłych i zatwierdzony przez Radę Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego. Dopiero 20 grudnia 2024 r. Krajowa Rada Biegłych Rewidentów rozpoczęła konsultacje publiczne projektu uchwały w sprawie standardu atestacji sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju. Pełna nazwa standardu to Krajowy Standard Usług Atestacyjnych Innych niż Badanie i Przegląd 3002PL – „Usługi atestacyjne dające ograniczoną pewność w zakresie sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju” („KSUA 3002PL”). Konsultacje takie są obowiązkowym etapem procesu ustanawiania nowych lub zmienionych krajowych standardów wykonywania zawodu. Zgodnie z informacją zamieszczoną na stronie Polskiej Izby Biegłych Rewidentów interesariusze mogli przekazywać swoje uwagi do projektu do 3 stycznia 2025 r.
Usługa dająca ograniczoną pewność
Standard KSUA 3002PL określa zasady i wymagania dotyczące usług atestacyjnych dających ograniczoną pewność w zakresie sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju, gdyż taki poziom zapewnienia z usługi atestacyjnej jest wymagany zgodnie z dyrektywą CSRD w pierwszych okresach obowiązkowego raportowania. Dotyczy sprawozdań przygotowanych zgodnie z przepisami art. 63x i art. 63p ustawy o rachunkowości oraz Europejskimi Standardami Sprawozdawczości Zrównoważonego Rozwoju (ESRS). Standard zawiera również wymogi dotyczące atestacji z zgodności z art. 8 rozporządzenia (UE) 2020/852 (Rozporządzenie Taksonomia UE), obejmującego m.in. wpływ działalności na środowisko i klimat. Nie obejmuje on wymogów związanych z elektronicznym formatem sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju i zgodnością sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju z wymogami dotyczącymi znakowania. Celem atestacji jest zapewnienie, że informacje zawarte w sprawozdaniach są rzetelne i zgodne z odpowiednimi wymogami.
KSUA 3002PL określa, jak powinien wyglądać proces i udokumentowanie przeprowadzenia usługi atestacyjnej sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju począwszy od planowania usługi, poprzez zbieranie dowodów, ocenę zniekształceń a skończywszy na raportowaniu wyników atestacji. W ramach planowania Kluczowy Biegły Rewident Atestacji Sprawozdawczości Zrównoważonego Rozwoju (KBRASZR) wraz z zespołem przeprowadzającym usługę powinien zrozumieć jednostkę i system jej kontroli wewnętrznej, w szczególności w zakresie oceny podwójnej istotności, raportowania informacji w zakresie zrównoważonego rozwoju zgodnie z wymogami ESRS i raportowania zgodnie z wymogami aktów delegowanych dotyczących taksonomii UE. KBRASZR powinien również zidentyfikować kluczowe ryzyka zniekształcenia ujawnianych informacji jakościowych i ilościowych dotyczących zrównoważonego rozwoju. Zbieranie dowodów oparte jest przede wszystkim na analizie danych finansowych i niefinansowych, pytań kierowanych do zarządu i kluczowych pracowników oraz weryfikacji zgodności z ESRS i ustawą o rachunkowości, i ocenie ujawnień. Następnie KBRASZR powinien ocenić istotność potencjalnych błędów i braków i zaproponować korekty do sprawozdania dotyczącego zrównoważonego rozwoju. Ostatnim etapem procesu atestacji jest wydanie sprawozdania z atestacji. Opinia KBRASZR odzwierciedla wyniki zlecenia atestacyjnego i może być niezmodyfikowana, z zastrzeżeniem lub negatywna. KBRASZR może również odmówić wyrażenia opinii. Opinia z zastrzeżeniem jest wydawana, gdy zidentyfikowano istotne zniekształcenia lub gdy napotkano na ograniczenie zakresu pracy uniemożliwiające identyfikację zniekształcenia. Jeśli zakres zniekształcenia jest rozległy wydawana jest opinia negatywna. Jeśli ograniczenie zakresu pracy może spowodować brak identyfikacji rozległego zniekształcenia KBRASZR odmawia wydania opinii.
Cały artykuł można przeczytać w dodatku Rzeczpospolitej: ESG w praktyce z 27 lutego 2025 r.