TEMAT NA CZASIE Straty w środkach obrotowych mogą być kosztem uzyskania przychodów, jednak nie mogą one powstać wskutek zaniedbań przedsiębiorcy. Tylko wydatek będący wynikiem przestępczej działalności, powstały na skutek zdarzeń nieprzewidywalnych i nie do uniknięcia przez racjonalnie działający podmiot gospodarczy, można uznać za zdarzenie losowe, które uzasadnia zaliczenie tego wydatku do kosztów.
Wśród wymienionych w przepisach ustawy o CIT kosztów, których nie zalicza się do kosztów uzyskania przychodów (art. 16 ust. 1), nie wyszczególniono strat w środkach obrotowych. Oznacza to, że co do zasady, straty te, jako związane z prowadzoną działalnością, mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów – wyjaśnił Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w indywidualnej interpretacji podatkowej z 29 lipca 2024 roku (sygn. 0114-KDIP2-2.4010.232.2024.2.PK).
W interpretacji zwrócono też uwagę, że ustawodawca nie wskazał w ustawie o CIT definicji „straty”. Należy się więc posiłkować definicją słownikową. I tak, według Słownika Języka Polskiego PWN (Lidia Drabik, Aleksandra Kubiak-Sokół, Elżbieta Sobol, Warszawa, 2023, wydanie 3, 15. dodruk), „strata” oznacza „to, co się przestało posiadać; też: fakt, że się przestało coś posiadać” oraz „w przedsiębiorstwie: wielkość, o którą uległy zmniejszeniu własne fundusze”. Na ogół strata wynika ze zniszczenia, uszkodzenia lub utraty składników majątku np. wskutek pożaru, powodzi lub kradzieży, czyli jest ona następstwem zdarzeń losowych i nie wynika z celowego działania podatnika.
W konsekwencji, Dyrektor KIS podkreślił, że należy uznać, że strata powstała w środkach pieniężnych spełnia wymogi art. 15 ust. 1 ustawy o CIT i może stanowić koszt uzyskania przychodów. Ponadto strata ta nie znajduje się również w negatywnym katalogu zawartym w art. 16 ustawy o CIT.
Jak tłumaczył dalej w interpretacji Dyrektor KIS, omawiany wydatek (zapłata na rzecz kontrahenta) został poniesiony przez spółkę, tj. w ostatecznym rozrachunku to Spółka pokryła ten wydatek ze swoich zasobów majątkowych, a wydatek ten ma definitywny (rzeczywisty) charakter, tj. wartość poniesionego wydatku nie została, ani nie zostanie Spółce zwrócona z racji niewypłacalności dostawcy. Ponadto spółka ponosiła dodatkowe koszty mające na celu wyegzekwowanie zwrotu zapłaty, które okazały się nieskuteczne. Jednocześnie spółka udokumentowała poniesiony wydatek oraz dysponuje prawomocnym wyrokiem sądu potwierdzającym oszustwo i utratę środków.
Podstawowym warunkiem zaliczenia takiej straty do kosztów jest jednak, jak wyjaśniono w interpretacji, brak winy po stronie podatnika. Jak podkreślono w interpretacji, dla celów podatkowych tylko stratę powstałą na skutek zdarzeń nieprzewidywalnych i nie do uniknięcia przez racjonalnie działający podmiot można uznać za zdarzenie, które uzasadnia zaliczenie powstałej straty w ciężar kosztów uzyskania przychodów.
Jednym z warunków uznania straty w środkach obrotowych za koszt uzyskania przychodów jest ustalenie, czy strata powstała pomimo dochowania przez podatnika należytej staranności. To na podatniku spoczywa szczególny obowiązek zachowania należytej staranności, aby strata w ogóle nie powstała. Nie może być ona też skutkiem działań lub zaniedbań podatnika. Jednocześnie dla celów podatkowych tylko wydatek będący wynikiem przestępczej działalności, powstały na skutek zdarzeń nieprzewidywalnych i nie do uniknięcia przez racjonalnie działający podmiot gospodarczy, można uznać za zdarzenie losowe, które uzasadnia zaliczenie tego wydatku do kosztów uzyskania przychodów. Wydatek taki nie może być wynikiem niedbalstwa lub naruszenia przepisów.
Jakiekolwiek zawinienie ze strony podatnika, poprzez niezachowanie staranności wymaganej w danych warunkach, niedopełnienie obowiązków ciążących na podatniku w celu uniknięcia szkody, uniemożliwia przyjęcie, że powstała szkoda stanowi wydatek o charakterze losowym. Chodzi tu o pewien wzorzec zachowania w zakresie zaangażowania i dbałości w wykonywaniu czynności. Ocena należytej staranności w zakresie prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej musi tym bardziej uwzględniać zawodowy charakter tej działalności.
Więcej na portalach społecznościowych BDO Poland – ZAPRASZMY:
https://www.facebook.com/BDOPolska
https://www.instagram.com/bdo_poland/
https://www.linkedin.com/company/bdo-sp-zoo
Wśród wymienionych w przepisach ustawy o CIT kosztów, których nie zalicza się do kosztów uzyskania przychodów (art. 16 ust. 1), nie wyszczególniono strat w środkach obrotowych. Oznacza to, że co do zasady, straty te, jako związane z prowadzoną działalnością, mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów – wyjaśnił Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w indywidualnej interpretacji podatkowej z 29 lipca 2024 roku (sygn. 0114-KDIP2-2.4010.232.2024.2.PK).
W interpretacji zwrócono też uwagę, że ustawodawca nie wskazał w ustawie o CIT definicji „straty”. Należy się więc posiłkować definicją słownikową. I tak, według Słownika Języka Polskiego PWN (Lidia Drabik, Aleksandra Kubiak-Sokół, Elżbieta Sobol, Warszawa, 2023, wydanie 3, 15. dodruk), „strata” oznacza „to, co się przestało posiadać; też: fakt, że się przestało coś posiadać” oraz „w przedsiębiorstwie: wielkość, o którą uległy zmniejszeniu własne fundusze”. Na ogół strata wynika ze zniszczenia, uszkodzenia lub utraty składników majątku np. wskutek pożaru, powodzi lub kradzieży, czyli jest ona następstwem zdarzeń losowych i nie wynika z celowego działania podatnika.
W konsekwencji, Dyrektor KIS podkreślił, że należy uznać, że strata powstała w środkach pieniężnych spełnia wymogi art. 15 ust. 1 ustawy o CIT i może stanowić koszt uzyskania przychodów. Ponadto strata ta nie znajduje się również w negatywnym katalogu zawartym w art. 16 ustawy o CIT.
Jak tłumaczył dalej w interpretacji Dyrektor KIS, omawiany wydatek (zapłata na rzecz kontrahenta) został poniesiony przez spółkę, tj. w ostatecznym rozrachunku to Spółka pokryła ten wydatek ze swoich zasobów majątkowych, a wydatek ten ma definitywny (rzeczywisty) charakter, tj. wartość poniesionego wydatku nie została, ani nie zostanie Spółce zwrócona z racji niewypłacalności dostawcy. Ponadto spółka ponosiła dodatkowe koszty mające na celu wyegzekwowanie zwrotu zapłaty, które okazały się nieskuteczne. Jednocześnie spółka udokumentowała poniesiony wydatek oraz dysponuje prawomocnym wyrokiem sądu potwierdzającym oszustwo i utratę środków.
Podstawowym warunkiem zaliczenia takiej straty do kosztów jest jednak, jak wyjaśniono w interpretacji, brak winy po stronie podatnika. Jak podkreślono w interpretacji, dla celów podatkowych tylko stratę powstałą na skutek zdarzeń nieprzewidywalnych i nie do uniknięcia przez racjonalnie działający podmiot można uznać za zdarzenie, które uzasadnia zaliczenie powstałej straty w ciężar kosztów uzyskania przychodów.
Jednym z warunków uznania straty w środkach obrotowych za koszt uzyskania przychodów jest ustalenie, czy strata powstała pomimo dochowania przez podatnika należytej staranności. To na podatniku spoczywa szczególny obowiązek zachowania należytej staranności, aby strata w ogóle nie powstała. Nie może być ona też skutkiem działań lub zaniedbań podatnika. Jednocześnie dla celów podatkowych tylko wydatek będący wynikiem przestępczej działalności, powstały na skutek zdarzeń nieprzewidywalnych i nie do uniknięcia przez racjonalnie działający podmiot gospodarczy, można uznać za zdarzenie losowe, które uzasadnia zaliczenie tego wydatku do kosztów uzyskania przychodów. Wydatek taki nie może być wynikiem niedbalstwa lub naruszenia przepisów.
Jakiekolwiek zawinienie ze strony podatnika, poprzez niezachowanie staranności wymaganej w danych warunkach, niedopełnienie obowiązków ciążących na podatniku w celu uniknięcia szkody, uniemożliwia przyjęcie, że powstała szkoda stanowi wydatek o charakterze losowym. Chodzi tu o pewien wzorzec zachowania w zakresie zaangażowania i dbałości w wykonywaniu czynności. Ocena należytej staranności w zakresie prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej musi tym bardziej uwzględniać zawodowy charakter tej działalności.
Więcej na portalach społecznościowych BDO Poland – ZAPRASZMY:
https://www.facebook.com/BDOPolska
https://www.instagram.com/bdo_poland/
https://www.linkedin.com/company/bdo-sp-zoo