BDO W MEDIACH Jeśli niewątpliwym skutkiem społeczno-gospodarczym umowy o warunkowym umorzeniu pożyczki jest zwolnienie z długu o ile spełni określony warunek to dopiero po ostatecznym rozliczeniu będzie wiadome jaka była kwota umorzenia. Wtedy będzie też wiadomo o jaką kwotę zmniejszą się zobowiązania podatnika – wynika z wyroku WSA w Gliwicach, który opisuje Rzeczpospolita.
Danuta Kluska, asystent w Dziale Doradztwa Podatkowego BDO, biuro w Krakowie komentując orzeczenie na łamach gazety zwraca uwagę, że może on stanowić dla podatników wskazówkę przy zastrzeganiu warunku w umowie o zwolnieniu z długu, aby później uniknąć wątpliwości co do momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu umorzonego zobowiązania.
Przyjmując reguły wykładni z art. 65 k.c. WSA w Gliwicach stanął na stanowisku, że brzmienie postanowień przedmiotowej umowy przesądza, o tym że umorzenie pożyczki zostało dokonane pod warunkiem zawieszającym. Oznacza to tym samym, że dopiero w momencie spełnienia wszystkich warunków umorzenia zobowiązanie wygaśnie i powstanie po stronie Spółki przysporzenie majątkowe podlegającego opodatkowaniu zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt. 3 u.p.d.o.p.
Spór w niniejszej sprawie dotyczył odmiennej oceny rodzaju warunku zastrzeżonego w umowie częściowego umorzenia pożyczki. Spółka stała na stanowisku, że umowa została zawarta pod warunkiem zawieszającym, a co za tym idzie kwota umorzonej pożyczki będzie stanowić dla niej przychód dopiero w momencie spełnienia wszystkich warunków umorzenia. Z kolei organ podatkowy twierdził, że w umowie został zastrzeżony warunek rozwiązujący, a to oznacza, że momentem powstania przychodu jest data zawarcia umowy, a ewentualne niedopełnienie warunków spowoduje ustanie skutków umorzenia i konieczność spłaty umorzonej kwoty.
Punktem wyjścia było ustalenie czy doszło do skutecznego umorzenia zobowiązania w rozumieniu art. 508 k.c. Co do tego nie było wątpliwości, a istota rozstrzygnięcia sprowadzała się do właściwego określenia charakteru warunku pod jakim została zawarta umowa o umorzeniu pożyczki, który determinował moment powstania przychodu. W ocenie Sądu wykładnia umowy powinna zostać przeprowadzona wielopłaszczyznowo – po ustaleniu literalnego brzmienia umowy konieczne jest zbadanie złożonych oświadczeń woli poprzez odwołanie się do zgodnego zamiaru stron i celu umowy, okoliczności w których zostały złożone takie oświadczenia woli, a także zasad współżycia społecznego oraz ustalonych zwyczajów (art. 65 k.c.).
Na marginesie należy wspomnieć, że na kanwie niniejszej sprawy, WSA w Gliwicach przychylił się do poglądu, że umowa o zwolnienie z długu może zostać zawarta wyłącznie pod warunkiem zawieszającym.
Reasumując, należy zgodzić się z komentowanym rozstrzygnięciem, że w przypadku analizy umów powinno kierować się dyrektywami wykładni określonymi w art. 65 k.c. i ewentualne wątpliwości rozstrzygać zgodnie z regułami w nich zawartymi. Ponadto, podatnicy powinni zwracać uwagę na rodzaj warunku jaki zastrzegają w przypadku umów o zwolnienie z długu.
Cały artykuł można przeczytać w Rzeczpospolitej z 7 września 2022 r., str. H7
Zapisz się do naszego newslettera aby otrzymać aktualności i publikacje BDO
Please fill out the following form to access the download.